Çocuğu ameliyat olan memura verilecek izinler nelerdir?
16.04.2023

3 yaşında olan çocuğumun sağlık sorunları sebebiyle ameliyat olması gerekmektedir. Çocuğum küçük olması sebebiyle bir sürü ihtiyacını yardım olmadan sağlayamamaktadır. Ameliyat öncesi ve sonrası hastanede kaldığı sürelerde kendisine refakat etmem istenmektedir. Refakat etmem ruhsal ve sağlık durumu için çok önemli olduğu belirtilmektedir. Çocuğuma refakat için nasıl izin almam gerekmektedir?

Cevap
Sağlık-Sen     16.10.2023

657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 23 üncü maddesinde "Devlet memurları, bu kanunda gösterilen süre ve şartlarla izin hakkına sahiptirler."denilmektedir.

Bu çerçevede 657 sayılı Kanunda sayılan izinleri;

1-Yıllık izin

2-Sağlık izni

3-Mazeret izni

-Doğum izin

-Babalık izin

-Süt izin

-Ölüm izni

-Evlilik izni

-Engelli çocuk izni

-Yarım gün çalışma izni

4-Hastalık izni

5-Refakat izni

6-Aylıksız izinler

Doğuma bağlı aylıksız izinler

Yurt dışı çalışma izin

Yurtdışı eğitim izin

Beş hizmet yılını doldurana verilen izin

Yurt dışına sürekli veya geçici görevle atanlara verilen aylıksız izinler

Askerlik izni

Zorunlu yer değiştirmeye tabi personelin eşlerine verilen aylıksız izin

7-Fazla çalışma

8- Bakanlıklararası Ortak Kültür Komisyonu tarafından yurt dışında görevlendirme

Ayrıca bazı kanunlarda devlet memurlarına aylıksız izin verilmesine ilişkin olarak özel düzenlemelerde yer almaktadır. Örneğin 4688 sayılı Kanun, 3056 sayılı Kanun

Hastalık ve refakat izinlerine ilişkin düzenlemelere 657 sayılı Kanunun 105 inci maddesinde “Memura, aylık ve özlük hakları korunarak, verilecek raporda gösterilecek lüzum üzerine, kanser, verem ve akıl hastalığı gibi uzun süreli bir tedaviye ihtiyaç gösteren hastalığı hâlinde onsekiz aya kadar, diğer hastalık hâllerinde ise oniki aya kadar izin verilir.

Memurun, hastalığı sebebiyle yataklı tedavi kurumunda yatarak gördüğü tedavi süreleri, hastalık iznine ait sürenin hesabında dikkate alınır.

Bu maddede yazılı azamî süreler kadar izin verilen memurun, bu iznin sonunda işe başlayabilmesi için, iyileştiğine dair raporu (yurt dışındaki memurlar için mahallî usûle göre verilecek raporu) ibraz etmesi zorunludur. İzin süresinin sonunda, hastalığının devam ettiği resmî sağlık kurulu raporu ile tespit edilen memurun izni, birinci fıkrada belirtilen süreler kadar uzatılır, bu sürenin sonunda da iyileşemeyen memur hakkında emeklilik hükümleri uygulanır.

Bunlardan gerekli sağlık şartlarını yeniden kazandıkları resmî sağlık kurullarınca tespit edilen ve emeklilik hakkını elde etmemiş olanlar, yeniden memuriyete dönmek istemeleri hâlinde, niteliklerine uygun kadrolara öncelikle atanırlar.

Görevi sırasında veya görevinden dolayı bir kazaya veya saldırıya uğrayan veya bir meslek hastalığına tutulan memur, iyileşinceye kadar izinli sayılır.

Hastalık raporlarının hangi hallerde, hangi hekimler veya sağlık kurulları tarafından verileceği ve süreleri ile bu konuya ilişkin diğer hususlar, Sağlık, Maliye ve Dışişleri Bakanlıkları ile Sosyal Güvenlik Kurumunun görüşleri alınarak Devlet Personel Başkanlığınca hazırlanacak bir yönetmelikle belirlenir.

Ayrıca, memurun bakmakla yükümlü olduğu veya memur refakat etmediği takdirde hayatı tehlikeye girecek ana, baba, eş ve çocukları ile kardeşlerinden birinin ağır bir kaza geçirmesi veya tedavisi uzun süren bir hastalığının bulunması hâllerinde, bu hâllerin sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmesi şartıyla, aylık ve özlük hakları korunarak, üç aya kadar izin verilir. Gerektiğinde bu süre bir katına kadar uzatılır.”hükmüne yer verilmiştir.

Anılan Maddenin son fıkrası hükmünde; refakat izninin, kimler için verileceği, hangi hallerde verileceği, ne kadar süre izin verileceği ve izin süresince de mali haklara dokunulmadan izin verileceği düzenlenmiştir.

 Söz konusu fıkrada refakat izinin hastane veya evde kullanılması hususunda bir ayrıma yer verilmediği gibi “verilir” ibaresi sebebiyle de iznin şartları taşıyanlara verilmesi zorunluluğu bulunmaktadır.

657 sayılı Kanunun 105 inci maddesinin 6 ncı fıkrası hükmü uyarınca, Devlet memurlarının hastalanmaları durumlarında verilecek raporların usule ve esaslarını düzenlemek üzere 22/8/2011 tarihli ve 2011/2226 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca "Devlet Memurlarına Verilecek Hastalık Raporları ile Hastalık Ve Refakat İznine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik" 29/10/2011 tarihli ve 28099 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiş bulunmaktadır.

Anılan Yönetmeliğin "Refakat iznine ilişkin esaslar" başlıklı 10 uncu maddesinde "(1) Memurlara 657 sayılı Kanunun 105 inci maddesinin son fıkrası uyarınca izin verilebilmesi için memurun;

 a) Bakmakla yükümlü olduğu ana, baba, eş ve çocuklarından birinin,

 b) Bakmakla yükümlü olmamakla birlikte refakat edilmediği takdirde hayatı tehlikeye girecek ana, baba, eş ve çocuklarıyla kardeşlerinden birinin, ağır bir kaza geçirdiğinin veya tedavisi uzun süren bir hastalığı bulunduğunun sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmesi zorunludur.

 (2) Birinci fıkra çerçevesinde düzenlenecek ve refakat sebebiyle izin verilmesine esas teşkil edecek sağlık kurulu raporunda; refakati gerektiren tıbbi sebepler, refakat edilmediği takdirde hayati tehlike bulunup bulunmadığı, sürekli ve yakın bakım gerekip gerekmediği, üç ayı geçmeyecek şekilde refakat süresi ve varsa refakatçinin sahip olması gereken özel nitelikler yer alır. Gerekli görülmesi halinde üç aylık süre aynı koşullarda bir katma kadar uzatılır.

 (3) Aynı kişiyle ilgili olarak aynı dönemde birden fazla memur refakat izni kullanamaz.

 (4) Aynı kişi ve aynı vakaya dayalı olarak verilecek refakat izninin toplam süresi altı ayı geçemez.

 (5) İzin süresi içinde refakati gerektiren durumun ortadan kalkması halinde memur iznin bitmesini beklemeksizin göreve başlar. Bu durumda veya izin süresinin bitiminde, göreve başlamayan memurlar izinsiz ve özürsüz olarak görevlerini terk etmiş sayılarak haklarında 657 sayılı Kanun ve özel kanunların ilgili hükümlerine göre işlem yapılır.

 (6) Refakat izni kullanılırken memurun aylık ve özlük haklan korunur." denilmektedir.

657 sayılı Kanunun 108 inci maddesinin (A) bendinde "Memura, 105 inci maddenin son fıkrası uyarınca verilen iznin bitiminden itibaren, sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmesi şartıyla, istekleri üzerine on sekiz aya kadar aylıksız izin verilebilir." denilmektedir.

657 sayılı Devlet Memurları Kanununun  104 üncü maddesinin (C) bendinde "(A) ve (B) fıkralarında belirtilen haller dışında, merkezde atamaya yetkili amir, ilde vali, ilçede kaymakam ve yurt dışında diplomatik misyon şefi tarafından, birim amirinin muvafakati ile bir yıl içinde toptan veya bölümler halinde, mazeretleri sebebiyle memurlara on gün izin verilebilir. Zaruret halinde öğretmenler hariç olmak üzere, aynı usülle on gün daha mazeret izni verilebilir. Bu takdirde, ikinci kez verilen bu izin, yıllık izinden düşülür." hükmü yer almaktadır.

Bu çerçevede;

1- Ameliyat olan çocuklar için münhasır bir izin düzenlemesi bulunmamaktadır.

2-Kısa süreli ameliyat olması halinde 657 sayılı Kanunun 104 üncü maddesi çerçevesinde yetkili makamlardan mazeret izni almanın mümkün bulunmaktadır.

3-657 sayılı Kanunun 105 inci maddesine belirtilen hükümlere uymak suretiyle 3 ay refakat izni alınabilmektedir.

4-Söz konusu izinlerin kullanılması halinde de izne ihtiyaç duymanız halinde 657 sayılı Kanunun 108 inci maddenin (A) bendi uyarınca 18 aya kadar aylıksız izin alabileceğiniz değerlendirilmektedir.

Sorular Anasayfasına Dön